Onlastingsverlies

Ontlastingsverlies (of fecale incontinentie) is het het ongewild verlies van ontlasting. Het komt meer voor dan bekend is, veel mensen praten er liever niet over. Ongeveer 1 op de 10 mensen krijgt eens in het leven te maken met ontlastingverlies.

Soorten ontlastingsverlies

• Passief ontlastingsverlies: verlies van vaste ontlasting
• Aandrang ontlastingsverlies: niet goed kunnen ophouden van de ontlasting bij aandrang
• Soiling (stempelen in ondergoed): lekken van kleine beetjes ontlasting na de stoelgang

Risicofactoren

Sommige mensen hebben meer kans op ontlastingsverlies. Zo komt het vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. De volgende factoren geven een hoger risico:

• Oudere leeftijd (zoals vrouwen na de menopauze)
• Schade aan de kringspier door:
  • Bevallingen: veel bevalingen, een knip (episiotomie), totaalruptuur, vacuumpomp
  • Operatie: voor rectocele (bij achterwandverzakking), hemorroidectomie (bij aambei), sfincterotomie (bij anale fissuur)
  • Anale aandoeningen: anaal abces, fissuur of fistel
• Obstipatie of overloopdiarree
• Neurologische aandoeningen: diabetes, MS, spina bifida, dwarslaesie
• Darmaandoeningen: ziekte van Crohn, colitis ulcerosa, proctitis

Symptomen

• Ongewild verlies van ontlasting (windje, vegen in ondergoed en vaste ontlasting)
• Jeuk, pijn en een geirriteerde huid bij de anus
• Soiling (vegen ontlasting in de onderbroek)
• Kan samengaan met diarree of verstopping (obstipatie)
• Schaamte voor verlies

Gaat soms ook samen met klachten van een overactieve blaas zoals vaak plassen (overdag, maar ook meerdere keren per nacht).

Oorzaken

Vaak zijn er bij ontlastingsverlies meerdere dingen die niet goed werken. Om goed de ontlasting op te kunnen houden moet de spieren van de bekkenbodem en de anus de juiste spierspanning hebben en met voldoende kracht kunnen knijpen. Daarnaast moet het gevoel van de anus en de endeldarm goed werken, zodat je goed de aandrang kan voelen en kan voelen wat voor soort ontlasting er aankomt. Vervolgens moeten de zenuwen goed werken om te zorgen dat je de anus kan aanspannen (ophouden) of juist ontspannen (poepen). Ten slotte is het belangrijk dat je ontlasting niet te hard of te zacht is.

Behandeling

Afhankelijk van wat de oorzaak van het ontlastingsverlies is, kan de behandeling bestaan uit:

• Bekkenbodemtraining
• Training van het gevoel in de endeldarm (training met rectale ballon)
• Leefstijlaanpassingen:
  • Obstipatie voorkomen
  • Verminder overgewicht
  • Toiletadvies ontlasting
  • Actieve leefstijl met meer bewegen en sporten